Okładka książki (źródło: strona wydawcy) |
Niedawno zakończył się Konkurs Chopinowski, a mi przypomniało
się, że nie pisałem jeszcze o książce dla dzieci, której jednym z bohaterów
jest właśnie Fryderyk Chopin. Mam na myśli książkę Królik i Chopin, którą
napisał portugalski pisarz, dziennikarz i prawnik Miguel Sousa Tavares. Tytuł
książki wywoływał uśmiech zdziwienia na twarzy znajomych i pytanie: Co skłoniło
cię do zakupienia książki o tak absurdalnym tytule?
Tytułowy królik jest głównym bohaterem, ma na imię Ismael i
52 braci. Spośród licznego potomstwa ojciec wybrał własnie Ismaela na
przekazanie mu swojej niezwykłej wiedzy i umiejętności, tak jak odbywało się to
w jego rodzinie od wielu pokoleń. Nasz króliczy bohater poznaje więc
tajemnice lasu, w którym znajduje się jego rodzinna nora, poznaje świat otaczających
go roślin i obserwuje zwierzęta, podziwiając grę niektórych z nich nad dużym
jeziorem nieopodal. Ojciec uczył też Ismaela, jak znaleźć jedzenie w różnych
porach roku, zwłaszcza w zimowych miesiącach, gdy zwierzętom jest o nie
trudniej. Młody królik dowiedział się, dlaczego oliwki są dostępne głównie
jesienią, a świeże kwiaty wiosną, które zwierzęta są wrogami dzikich królików i
z którymi żyją w zgodzie. – A teraz – powiedział jednego dnia – pokażę ci tych,
którzy są naszymi wrogami, i jak należy ich unikać. [...] Ludzie są dziwni,
Ismaelu. Nie zawsze wybierają to, co lubią, co sprawia, że są nieszczęśliwi. Na
koniec Ismael poznał największy sekret swojej rodziny – umiejętność odczytywania
ludzkiego pisma i rozumienia ludzkiej mowy.
Królik i Chopin jest debiutem Tavaresa jeśli chodzi o
literaturę dla dzieci. Akcja rozgrywa się w naturalnym środowisku, w
idyllicznym otoczeniu, gdzie na skraju dużego lasu znajduje się gospodarstwo. Zwierzęta
żyją tutaj w czystej harmonii z naturą. Ale Ismael, poszerzając swoją wiedzę na
temat świata, tego otaczającego go, i tego daleko wykraczającego poza linię
horyzontu, jest niezwykle ciekawy tego, o czym tylko słyszał lub czytał. Codziennie
zwiększając terytorium swoich eksploracji, dociera w końcu do dworu znajdującego
się we wspomnianym, nieco opuszczonym gospodarstwie. Zwabia go muzyka, która
wydaje mu się niezwykła, intrygująca i wkrótce okazuje się, że królik może jej
słuchać godzinami. Okazuje się, że w
domu zamieszkał młody kompozytor, który codziennie wiele godzin poświęca grze
na fortepianie. Jest poważnie choray, dlatego zamieszkał w domu na skraju lasu, gdzie świeże powietrze i natura mają mu pomóc w dochodzeniu do zdrowia. Pewnego
razu Fryderyk Chopin, bo to on jest tym muzykiem, zauważa swojego słuchacza,
który wbrew naukom ojca zapomniał się i dał się złapać. Zauważa go i ze
zdumieniem stwierdza, że zwierzak słucha jego muzyki. Wkrótce okazuje się, że
Ismael i Chopin nawiązali ze sobą kontakt, wypracowali pewną metodę i potrafią
się porozumieć, co początkowo wprawia kompozytora w osłupienie. Nawiązuje się
między nimi przyjaźń, która jednak ma swój przykry dla obu finał. Stan zdrowia
Chopina pogarsza się i jest on zmuszony wyjechać na leczenie, wie już że
prawdopodobnie nie wróci do domu na skraju lasu i do swojego króliczego
przyjaciela. Postanawia mu to wynagrodzić i pisze dla niego specjalny, piękny
utwór, który jest wyjątkowy – także dlatego, że jest tylko Ismaela. Otrzymuje
on jego zapis nutowy i odtąd jest to największy skarb królika.
Miguel Sousa Tavares (źródło zdjęcia tutaj) |
W portugalskich recenzjach książki pisano, że jest ona
przeznaczona dla dzieci, ale także dla rodziców, do wspólnej lektury. Ma uczyć
odpowiedzialności, poznania, odpowiednich nawyków życia oraz jak tego uczyć
dzieci. Książka jest też o mądrości, wrażliwości i sztuce odkrywania piękna.
Autor książeczki, Miguel Sousa Tavares, jest urodzonym w 1950
roku w Porto portugalskim pisarzem i dziennikarzem, z wykształcenia prawnikiem
(zawód ten wykonywał zresztą w Lizbonie przez ponad 10 lat). W dziennikarstwie
telewizyjnym zadebiutował w 1978 roku pełniąc różne funkcje w kilku stacjach i
wielu programach telewizyjnych, redagował też czasopisma, niejednokrotnie
pełniąc funkcje redaktora naczelnego lub głównego redaktora wydania. Obecnie
pracuje w telewizji SIC m.in. komentując w znanym programie Jornal da Noite. Literacki
debiut Tavaresa miał miejsce w 1994 roku. Niestety Królik i Chopin jest jedyną
jego książką przetłumaczoną na język polski. W Portugalii ukazała się ona w 2010
roku pt. Ismael a Chopin.
Miguel Sousa Tavares, ilustracje Fernanda Fragateiro
z portugalskiego przełożył Gabriel Borowski
Królik i Chopin
Wydawnictwo Rea-SJ 2015
Przy jednej z portugalskich recenzji książki umieszczono link do tego utworu –czyżby to sugerowana kompozycja, którą Chopin napisał dla Isamela? Trzeba przyznać, że piękna.
Komentarze
Prześlij komentarz