Przejdź do głównej zawartości

Miguel Sousa Tavares: Królik i Chopin – portugalska książka dla dzieci

Okładka książki (źródło: strona wydawcy)
Niedawno zakończył się Konkurs Chopinowski, a mi przypomniało się, że nie pisałem jeszcze o książce dla dzieci, której jednym z bohaterów jest właśnie Fryderyk Chopin. Mam na myśli książkę Królik i Chopin, którą napisał portugalski pisarz, dziennikarz i prawnik Miguel Sousa Tavares. Tytuł książki wywoływał uśmiech zdziwienia na twarzy znajomych i pytanie: Co skłoniło cię do zakupienia książki o tak absurdalnym tytule?
Tytułowy królik jest głównym bohaterem, ma na imię Ismael i 52 braci. Spośród licznego potomstwa ojciec wybrał własnie Ismaela na przekazanie mu swojej niezwykłej wiedzy i umiejętności, tak jak odbywało się to w jego rodzinie od wielu pokoleń. Nasz króliczy bohater poznaje więc tajemnice lasu, w którym znajduje się jego rodzinna nora, poznaje świat otaczających go roślin i obserwuje zwierzęta, podziwiając grę niektórych z nich nad dużym jeziorem nieopodal. Ojciec uczył też Ismaela, jak znaleźć jedzenie w różnych porach roku, zwłaszcza w zimowych miesiącach, gdy zwierzętom jest o nie trudniej. Młody królik dowiedział się, dlaczego oliwki są dostępne głównie jesienią, a świeże kwiaty wiosną, które zwierzęta są wrogami dzikich królików i z którymi żyją w zgodzie. – A teraz – powiedział jednego dnia – pokażę ci tych, którzy są naszymi wrogami, i jak należy ich unikać. [...] Ludzie są dziwni, Ismaelu. Nie zawsze wybierają to, co lubią, co sprawia, że są nieszczęśliwi. Na koniec Ismael poznał największy sekret swojej rodziny – umiejętność odczytywania ludzkiego pisma i rozumienia ludzkiej mowy.
Królik i Chopin jest debiutem Tavaresa jeśli chodzi o literaturę dla dzieci. Akcja rozgrywa się w naturalnym środowisku, w idyllicznym otoczeniu, gdzie na skraju dużego lasu znajduje się gospodarstwo. Zwierzęta żyją tutaj w czystej harmonii z naturą. Ale Ismael, poszerzając swoją wiedzę na temat świata, tego otaczającego go, i tego daleko wykraczającego poza linię horyzontu, jest niezwykle ciekawy tego, o czym tylko słyszał lub czytał. Codziennie zwiększając terytorium swoich eksploracji, dociera w końcu do dworu znajdującego się we wspomnianym, nieco opuszczonym gospodarstwie. Zwabia go muzyka, która wydaje mu się niezwykła, intrygująca i wkrótce okazuje się, że królik może jej słuchać godzinami. Okazuje  się, że w domu zamieszkał młody kompozytor, który codziennie wiele godzin poświęca grze na fortepianie. Jest poważnie choray, dlatego zamieszkał w domu na skraju lasu, gdzie świeże powietrze i natura mają mu pomóc w dochodzeniu do zdrowia. Pewnego razu Fryderyk Chopin, bo to on jest tym muzykiem, zauważa swojego słuchacza, który wbrew naukom ojca zapomniał się i dał się złapać. Zauważa go i ze zdumieniem stwierdza, że zwierzak słucha jego muzyki. Wkrótce okazuje się, że Ismael i Chopin nawiązali ze sobą kontakt, wypracowali pewną metodę i potrafią się porozumieć, co początkowo wprawia kompozytora w osłupienie. Nawiązuje się między nimi przyjaźń, która jednak ma swój przykry dla obu finał. Stan zdrowia Chopina pogarsza się i jest on zmuszony wyjechać na leczenie, wie już że prawdopodobnie nie wróci do domu na skraju lasu i do swojego króliczego przyjaciela. Postanawia mu to wynagrodzić i pisze dla niego specjalny, piękny utwór, który jest wyjątkowy – także dlatego, że jest tylko Ismaela. Otrzymuje on jego zapis nutowy i odtąd jest to największy skarb królika.
Miguel Sousa Tavares (źródło zdjęcia tutaj)
W portugalskich recenzjach książki pisano, że jest ona przeznaczona dla dzieci, ale także dla rodziców, do wspólnej lektury. Ma uczyć odpowiedzialności, poznania, odpowiednich nawyków życia oraz jak tego uczyć dzieci. Książka jest też o mądrości, wrażliwości i sztuce odkrywania piękna.

Autor książeczki, Miguel Sousa Tavares, jest urodzonym w 1950 roku w Porto portugalskim pisarzem i dziennikarzem, z wykształcenia prawnikiem (zawód ten wykonywał zresztą w Lizbonie przez ponad 10 lat). W dziennikarstwie telewizyjnym zadebiutował w 1978 roku pełniąc różne funkcje w kilku stacjach i wielu programach telewizyjnych, redagował też czasopisma, niejednokrotnie pełniąc funkcje redaktora naczelnego lub głównego redaktora wydania. Obecnie pracuje w telewizji SIC m.in. komentując w znanym programie Jornal da Noite. Literacki debiut Tavaresa miał miejsce w 1994 roku. Niestety Królik i Chopin jest jedyną jego książką przetłumaczoną na język polski. W Portugalii ukazała się ona w 2010 roku pt. Ismael a Chopin.

Miguel Sousa Tavares, ilustracje Fernanda Fragateiro
z portugalskiego przełożył Gabriel Borowski
Królik i Chopin

Wydawnictwo Rea-SJ 2015
Przy jednej z portugalskich recenzji książki umieszczono link do tego utworu –czyżby to sugerowana kompozycja, którą Chopin napisał dla Isamela? Trzeba przyznać, że piękna.


Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Portugalskie lektury na drugą połowę wakacji, czyli polecam książki, które niedawno czytałem + KONKURS

Wakacje w pełni, a oprócz wojaży to także dodatkowy czas na czytanie. Dla niektórych może to także czytanie w trakcie PODRÓŻY, bo na pewno są wśród Was tacy, którzy czytają zawsze i wszędzie i bez książki nie ruszają się z domu, jak piszący te słowa. Niektóre z opisanych poniżej książek czytałem na początku roku, a więc już jakiś czas temu, inne z kolei skończyłem przed kilkoma dniami, więc jestem w miarę na bieżąco jednak pisząc tego posta posługuję się opisami, a zwłaszcza komentarzami czytelników z portalu lubimyczytac.pl, który bardzo lubię i na którym mam konto, a opinie innych czytelników często pozwalają mi zweryfikować moje opinie o książce, przypomnieć zapomniane szczegóły albo zwyczajnie zrozumieć niejasne sytuacje opisane na przeczytanych stronach. Pewnie większość z prezentowanych poniżej książek już czytaliście, ale może się zdarzy, że podsunę komuś idealną lekturę na drugą połowę lata. Dodatkowo, dzięki uprzejmości Domu Wydawniczego Rebis ogłaszam konkurs, w któ

25 kwietnia 1974 - Rewolucja Goździków w sztuce ulicznej dzisiejszej Lizbony i wiecznie żywa pieśń Zeci Afonsa "Grândola, Vila Morena"

Źródło zdjęcia tutaj 25 kwietnia obchodzony jest w Portugalii jako rocznica Rewolucji Goździków – w tym roku już 41. W skrócie można powiedzieć, że był to wojskowy zamach stanu, który doprowadził do obalenia w Portugalii dyktatury Marcelo Cayetano (następcy Antónia Salazara). Nazwa, całkiem przyjemna dla ucha, pochodzi stąd, że żołnierzom wtykano w lufy karabinów właśnie goździki, a całe wydarzenie przebiegło niemal bezkrwawo – zginęły cztery osoby (z rąk tajnej policji DGS – Generalna Dyrekcja Bezpieczeństwa, dawna PIDE – Policja Międzynarodowa i Ochrony Państwa, podczas oblężenia jej siedziby). Następstwem tych wydarzeń była też dekolonizacja portugalskich terytoriów w Afryce i Azji oraz rozpoczęcie procesu demokratyzacji systemu politycznego Portugalii, w której od 1945 r. istniała dyktatura wprowadzona przez Antónia Salazara. Zaczęło się od tego, że 25 kwietnia tuż po północy lizbońska rozgłośnia radiowa Rinasenza nadała zakazaną przez cenzurę pieśń Grândola, Vila Morena

Mariola Landowska - polska malarka w Portugalii (i jej wystawa Mundo Colorido w Open Gallery Moniki Krupowicz w Szczecinie)

Pracownia Marioli Landowskiej w Paço de Arcos Mariola Landowska jest polską malarką mieszkającą i pracującą w Portugalii. Moja historia z twórczością Artystki to jedna z (moich) lizbońskich historii. Pewnego razu, oglądając piękne obrazy i kafle w galerii (której nazwy niestety nie pamiętam) pani z obsługi zapytała mnie, skąd jestem. Gdy usłyszała, że z Polski zapytała, czy znam twórczość Marioli Landowskiej, bo obraz który przed chwilą oglądałem to właśnie jej praca. Gdy przyszedłem do galerii następnego dnia, żeby kupić upatrzony wcześniej kafelek, pani już wiedziała że za kilka dni (bodajże 12 czerwca ubiegłego roku) miał być wernisaż wystawy prac Marioli Landowskiej Mona Lisa i inne w galerii CNAP, na który zresztą mnie zapraszała. Data wernisażu była jednak dniem mojego wylotu z Lizbony do Polski. Po powrocie oczywiście zapoznałem się z twórczością tej znakomitej (teraz już to wiem) malarki, odnalazłem jej profil na Facebooku oraz stronę internetową. Wiele obrazów, które og