23 i 24 września miał miejsce w Lizbonie dziesiąty już festiwal Santa Casa Alfama (w pierwszych latach pod nazwą Caixa Alfama), który bez wątpienia jest wielkim świętem muzyki fado, ale też lizbońskiej dzielnicy Alfama, w której się odbywa. Zamysłem festiwalu jest zorganizowanie koncertów w kilku miejscach tej najstarszej lizbońskiej dzielnicy, które w mniejszym lub większym stopniu kojarzą się z nią. W tym roku motywem przewodnim była twórczość Maxa (Maximiano de Sousa), który był jedną z najważniejszych postaci portugalskiej muzyki rozrywkowej XX wieku. Kulminacyjnym momentem oddania hołdu temu artyście był koncert António Zambujo na głównej festiwalowej scenie. W latach wcześniejszych podobny hołd oddawano Amálii Rodrigues (2020) i Carlosowi do Carmo (2021).
 |
| António Zambujo |
Program festiwalu był jak zwykle bardzo bogaty i wystąpiło na nim wielu Artystów, bardziej lub mniej znanych. Koncerty odbywały się na kilku scenach jednocześnie, co w wielu przypadkach dla zachłannego miłośnika fado było sporym minusem – nie było możliwości być na wszystkich występach, ani nawet na połowie z nich. Główną sceną festiwalową był plac obok Terminal de Cruzeiros de Lisboa, na którym pierwszego dnia wystąpili Rodrigo Lourenço i João Leote (młody, zdolny i już uznany fadista), później Jorge Fernando i na koniec wspomniany António Zambujo z zaproszonymi gośćmi. Drugiego dnia na tej samej scenie zaśpiewała Aldina Duarte,która niedawno wydała nową, jak zwykle ciekawą płytę, po niej na niesamowitym koncercie zatytułowanym As Divas zaśpiewały Alexandra, Lenita Gentil, Maria Armanda i Maria da Nazaré. Artystki zaprezentowały największe przeboje fado i te mniej znane, które jednak tak samo tworzą historię tego gatunku muzyki. Towarzyszyli im muzycy z Clube de Fado, czyli Angelo Freiere, Flávio César Cardoso i Paulo Paz (ten sam, który w maju grał na naszym koncercie Fado w Katowicach!). Z wokalistek największe wrażenie zrobiły Lenita Gentil i Maria da Nazaré, które nie tylko w klimatycznych domach fado, ale i na wielkiej scenie potrafią oddać istotę fafo.
Po koncercie As Divas wystąpiła największa gwiazda wieczoru, czyli Dulce Pontes, a jej gościem był niesamowity Ricardo Ribeiro. Artystka zaprezentowała głównie materiał ze swojej ostatniej płyty, na której może nieco za bardzo eksperymentuje z głosem, jednak usłyszenie jej na żywo było naprawdę ciekawym doznaniem muzycznym.
Na dachu Terminal de Cruzeiros de Lisboa była kolejna festiwalowa scena. Miejsce to jest również punktem widokowym, który można odwiedzać – rozciąga się stąd niesamowity widok na Alfamę. Pierwszego dnia „na dachu” wystąpili artyści z domu fado Tasca do Chico, z których najlepiej wypadła chyba Vera Varatojo, a także João Carlos i Filipa Malteiro. Na jednej z gitar portugalskich grała Fernanda Maciel, co jest o tyle ciekawe, że ciągle nieczęsto spotyka się kobiety grające na tym instrumencie. Drugiego dnia na tę samą scenę przeniesiono salon z domu Amálii Rodrigues i realizowany tam program Em Casa d’Amalia, który prowadzi José Gonçalez. Oprócz niego wystąpili Andre Amaro, João Leote, Miguel Moura i Tiago Silva. Na gitarze portugalskiej zagrał Angelo Freire, który także śpiewał, a na violi fado – Flávio César Cardoso. Dodatkowo znany utwór Carlosa Do Carmo Canoas do Tejo zaśpiewał młodziutki Tomás Marques, którego prowadzący „wywołał” z tłumu publiczności. Młody artysta śpiewał też na innej scenie – przy Museu do Fado. Wśród publiczności została też odnaleziona Diana Lucas, która z wdziękiem zaśpiewała Tudo Isto é Fado, co bardzo spodobało się publiczności.
Na wspomnianej scenie przy Museu do Fado prezentowało się wielu wykonawców, wśród których była m.in. Tânia Pataco, Ruca Fernandes czy Tomás Marques. Innym ciekawym miejscem festiwalu był Igreja de Santo Estevão, w którym pierwszego dnia zaśpiewały Diamantina (jedna z gwiazd naszej ostatniej edycji Fado w Katowicach) i Joana Amendoeira, a dzień później artyści z Porto śpiewali utwory Maxa. Występ Diamantiny potwierdził, że jest to Artystka niesamowita, zdolna i posiadająca magnetyzujący głęboki głos, a do tego wspaniały kontakt z publicznością. Zaśpiewała m.in. fado Igreja de Santo Estevão z repertuaru Fernando Maurício, co miało szczególny wydźwięk w tym właśnie miejscu. Równie fantastyczna jest w swoim fado Joana Amendoeira, która śpiewała po Diamantinie – to Artystka tak utalentowana, że słucha się jej w zauroczeniu zarówno w domu fado, występującą na dużej scenie, czy właśnie w kameralnym kościele św. Szczepana.
W tym samym czasie w Igreja São Miguel śpiewała Lina, a po niej Miguel Ramos z gościnnym udziałem Pedro Jóia. Dzień później w tym samym kościele wystąpiły kolejne uznane Artystki – Maria Ana Bobone i Ana Sofia Varela. Natomiast na placu przed kościołem można było posłuchać fado z okien J. Na uwagę zasługuje też koncert w Centro Cultural Dr. Magalhães Lima – 23 września wystąpił tam Rogério Charraz z towarzyszeniem m.in. kilku Artystów, których mogliście spotkać na naszych koncertach Fado w Katowicach: Bruno Chaveiro (gitara portugalska), Paulo Loureiro (fortepian), Carlos Lopes (akordeon), czy Vânia Duarte (śpiew). W Auditório Abreu Advogados pierwszego dnia zaśpiewały Filipa Vieira i Deolinda de Jesus, a dzień później bardzo utalentowana Matilde Cid i równie utalentowany Zé Maria.
To tylko niektóre z koncertów tego festiwalu, a i tak nie na wszystkich udało mi się być. Były też takie, jak to zawsze na imprezach z dużą ilością artystów, na które w mojej subiektywnej ocenie nie było warto iść – wśród nich na pewno był Agir, którego twórczość w ogóle nie kojarzy mi się z fado (ale być może za słabo ją znam), ale byli też inni. Stanowili oni jednak zdecydowaną mniejszość, a impreza być może zyskała dzięki temu większą różnorodność. Niemniej jubileuszowa edycja Santa Casa Alfama była niezwykle udana – właśnie przez jej różnorodność, ciekawych artystów, a nie bez wpływu była idealna wrześniowa lizbońska pogoda. Koniecznie wybierzcie się za rok 😊.
Tekst: Tomasz Giza, zdjęcia: Krzysztof Rosenberger
 |
| Tasca do Chico - Vera Varatojo |
 |
| Tasca do Chico |
 |
| Fernanda Maciel |
 |
| Tasca do Chico |
 |
| Tasca do Chico |
 |
| Tasca do Chico |
 |
| Tasca do Chico |
 |
| Tânia Pataco |
Komentarze
Prześlij komentarz